Jest wiele powodów, dla których ludzie decydują się skorzystać z konsultacji terapeutycznej i mogą być one rożne. Od chęci zwiększenia kompetencji społecznych w zakresie zachowań asertywnych, komunikacji przez doświadczenie poczucia smutku, przygnębienia, trudności wychowawczych, problemów w relacjach z bliskimi, po kryzysy życiowe, uzależnienia, zdarzenia traumatyczne.
Pierwsze spotkanie z psychoterapeutą służy temu, by osoba zgłaszająca się na konsultację terapeutyczną przedstawiła kwestię, która sprawiła, że zdecydowała się ona zwrócić po pomoc. Ma ono na celu zdiagnozowanie problemów i potrzeb klienta oraz zweryfikowanie, czy terapeuta jest w stanie zaoferować pomoc w obszarze problematycznym dla klienta. Klient ma również szansę sprawdzić czy terapeuta, do którego zgłasza się po pomoc jest odpowiednią dla niego osobą, z którą chce współpracować.
Czas trwania pierwszego spotkania jest uzależniony od formy konsultacji. Zwykle jednak waha się od 50-60 min. Spotkanie polega na rozmowie, w czasie której terapeuta stwarza przestrzeń dla klienta, by ten mógł spontanicznie rozwinąć wypowiedź na temat doświadczanych trudności. Terapeuta zbierając wywiad może dopytywać o różne rzeczy np. o to, co konkretnie sprawiło, że akurat w tym momencie osoba zdecydowała się zwrócić po pomoc. Co chciałaby, by w jej życiu było inne niż dotychczas? Co z jej perspektywy uniemożliwia jej osiągnięcie tego celu? Może również dopytać o historię leczenia psychiatrycznego lub wcześniejsze doświadczenia w relacji z psychoterapeutą – jeśli takowe były.
W związku z tym, że czasem jedno spotkanie nie jest wystarczające, by terapeuta mógł w pełni zorientować się w sytuacji pacjenta, może on zaproponować kolejne spotkanie celem dokończenia procesu diagnostycznego. Zwykle jednak proces ten nie przekracza 3 spotkań. Służy to temu, by terapeuta mógł jak najlepiej zrozumieć sytuację i problem osoby zgłaszającej się po pomoc i móc przedstawić jej odpowiednią ofertę. Może nią być np. psychoterapia indywidualna, interwencja kryzysowa, konsultacja u innego psychoterapeuty, konsultacja u lekarza psychiatry, kolejna konsultacja lub inna forma pomocy (np. grupa terapeutyczna).
Jeśli osoba zgłaszająca się na konsultację zdecyduje się skorzystać z przedstawionej mu oferty wówczas następuje ustalenie kontraktu terapeutycznego. Służy on temu, by określić m.in. formę udzielanej pomocy, częstotliwość spotkań, zasady odwoływania spotkań oraz najważniejsze – cel terapeutyczny. Cel terapeutyczny musi być:
- skonkretyzowany (np. zwiększenie poczucia wartości i skuteczności własnej lub zaprzestanie zachowań hazardowych)
- realny (posiadane zasoby klienta, a także kompetencje terapeuty muszą być wystarczające do osiągnięcia zmiany)
- akceptowalny (pacjent akceptuje cel, nad którym chce pracować. Terapeuta nie może go narzucić)
- określony w czasie (powinien posiadać termin jego wykonania)
Z mojego doświadczenia wynika, że podstawowym czynnikiem niosącym pomoc jest dobra relacja psychoterapeutyczna. W swoim stylu pracy zakładam indywidualne podejście do każdej osoby zgłaszającej się po pomoc, z poszanowaniem jej autonomii oraz wykorzystywania wewnętrznych źródeł motywacji. Wierzę, że w procesie zmiany pomocne jest towarzyszenie drugiemu człowiekowi w odszukiwaniu jego mocnych stron i zasobów, a nie koncentrowanie się na jego deficytach – w myśl zasady:
Ty masz to, czego potrzebujesz i razem to znajdziemy
